Blog van Aat van der Harst ( 17 februari 2016)
Het zal rond 1976 geweest zijn dat ik ‘Nooit meer slapen’
van Willem Frederik Hermans las. Het boek was toen al tien jaar oud. Ik vond
het een geweldig boek. Het appelleerde aan mijn gevoel voor avontuur en
verlangen naar grote natuurwandelingen. Kort erna reisde ik naar Noorwegen om
het landschap met eigen ogen te gaan zien en er te gaan wandelen. Toen ik
gisteren, veertig jaar later dus, in de stralende zon in de richting van bioscoop
Tuschinsky wandelde, besefte ik, dat de film alleen maar tegen zou kunnen
vallen. En toch gebeurde dat niet.
Natuur
De film neemt ons mee naar de overdonderde natuur van
Noorwegen. Het is een wereld van rotsen, bergmeertjes, mossen, snelstromende
beken en watervallen. Hoofdpersoon Alfred is geoloog en gaat er op expeditie
samen met zijn gids Arne en met twee Noorse geologen. Alfred is een buitenstaander.
Hij verstaat de taal van de anderen niet en gaat in zichzelf praten. Steeds
meer wordt helder, dat hij hier niet hoort. Waar de Noren zich makkelijk door
de natuur bewegen, loopt hij vast in moerassen, valt hij en krijgt hij steeds
meer verschijnselen van gekte. Het landschap is zo overweldigend, dat hij er in
ten onder dreigt te gaan, zeker als hij de collega-geologen kwijt raakt. Samen
met Arne gaat hij verder. Ook zij verliezen elkaar uit het oog, doordat hun
kompassen verschillend afgesteld staan. Na lange omzwervingen alleen treft hij
Arne dood aan bij de voet van een waterval. Hij vindt op eigen houtje de weg
naar de bewoonde wereld en maakt weer contact met het gewone leven in een gesprek
bij een bushalte. Na de zwaarte van wat er daarvoor gebeurd is, geeft dit mij
als kijker weer wat lucht.
Binnenwereld en
buitenwereld
Wat regisseur Boudewijn Koole prachtig doet, is de
buitenwereld verbinden met de binnenwereld van de hoofdpersoon. De invloed van
het oerlandschap op de geest en het gedrag van de hoofdpersoon worden
invoelbaar gemaakt. Acteur Reinout Scholten van Aschat speelt de hoofdrol van
Alfred prachtig. Ik gaf me over aan de beelden en maakte bijna in trance de avontuurlijke
tocht mee. Het landschap waarin het zich afspeelt is fascinerend. Wat mij
betreft een zeer geslaagde boekverfilming. Veertig jaar geleden las ik het boek,
gister zag ik de verfilming en was weer net zo onder de indruk als toen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten